Na het overlijden van de opper-aap Caesar leek het einde van de Planet of the Apes-films nabij. Echter, regisseur Wes Ball heeft met Kingdom of the Planet of the Apes een boeiend vervolg weten te creëren. Maar volstaat het? Ik beschouw de Planet of the Apes-trilogie als een van de meest indrukwekkende trilogieën van recente jaren. Net zoals vele fans hoopte ik dus ook dat het nieuwste deel, Kingdom of the Planet of the Apes, deze ‘legacy’ zou voortzetten zonder teleurstelling. Toch lijkt de film niet zijn volledige potentieel te benutten.

Na de eerdere successen van Rise of the Planet of the Apes (2011), Dawn of the Planet of the Apes (2014), en War for the Planet of the Apes (2017), keert het geliefde sci-fi-avontuur terug met Kingdom of the Planet of the Apes. Dit vervolg is geen reboot of spin-off, maar een voortzetting van de erfenis van apenleider Caesar (overigens subliem gespeeld door Andy Serkis). Hoewel het verhaal naadloos aansluit op de voorgaande film, maakt het een enorme sprong in de tijd, driehonderd jaar na Caesar’s tijd en dus enkele generaties verder. Een opvallend krachtig aspect van de film is hoe het ons nog een glimp biedt van het waardige afscheid van Caesar.

De laatste drie films in de apes filmreeks hebben het verhaal verteld van het einde van de mensheid. Uit de puinhopen van die oude wereld is een nieuwe samenleving ontstaan waarin apen heersen, en de mensheid slechts een bijrol vervult. Mensen worden nu gezien als ondergeschikte wezens. Deze slimme twist biedt een intrigerende basis voor een nieuwe filmreeks waarin de apen hun weg moeten vinden in deze veranderde wereld.

Caesar, de eens verenigende kracht onder de apen, wordt nu beschouwd als een soort messiasfiguur, met zijn beroemde uitspraak ‘Apes Together Strong’ die door elke clan op een unieke manier wordt geïnterpreteerd. Dit biedt een treffende spiegel van onze eigen samenleving, waar religie vaak verdeeldheid zaait. We duiken dieper in deze nieuwe wereld door de ogen van de jonge aap Noa (Owen Teague), die geconfronteerd wordt met een vijandige apenclan. Noa’s eigen clan, de ‘Eagle Clan’, is verwoest en zijn mede-apen zijn gegijzeld, waaronder zijn moeder en vrienden. Noa begint een tocht om zijn clan te bevrijden, waarbij hij onderweg apen en mensen ontmoet die zijn kijk op de wereld veranderen. Tegelijkertijd vormt hij onverwacht een alliantie met een van de weinige nog sprekende mensen om de strijd te winnen. Ondanks dat de mens slechts een minimale rol speelt, weet de film dankzij indrukwekkende CGI de kijker mee te slepen in de wereld van de slimme en sprekende apen.

Regisseur Wess Ball (bekend van The Maze Runner-trilogie) maakt een slimme keuze door een enorme tijdsprong te maken in deze film. Hierdoor ontstaan er meer mogelijkheden om een volledig nieuw verhaal te vertellen, zonder dat kijkers per se alle voorgaande delen moeten hebben gezien. Bovendien minimaliseert dit de kans op schade aan de vorige films, die een trilogie vormen. Echter, ondanks deze frisse start blijft de film stevig leunen op de ‘legende’ van Caesar, waardoor het nog niet volledig loskomt en op eigen kracht voortgaat. Het trage tempo van de film, waarbij uitgebreid de tijd wordt genomen om personages en verhaallijnen te introduceren, draagt hier niet aan bij. Hoewel een goede introductie van personages altijd wordt gewaardeerd, krijgt een van de belangrijkste (menselijke) personages, Mae (gespeeld door Freya Allan), hierbij niet de diepgang die ze verdient. Het ontbreken van die diepgang roept zelfs nog meer vragen op, die we natuurlijk in mogelijke volgende delen beantwoord zouden kunnen krijgen, maar dit werkt niet echt lekker. Bovendien vind ik dat de film door zijn traagheid een beetje ‘vlak’ blijft, waarbij de spanning niet echt tot zijn recht komt. Zelfs wanneer er momenten van spanning zijn, heb ik niet die “op het puntje van mijn bioscoopstoel” ervaring.

Verder vind ik dat deze film nog wat andere kansen laat liggen. We leren dat ergens na Caesars dood de mensapen in verschillende clans zijn verdeeld en dat elke clan een eigen unieke specialiteit heeft. We zien dit alleen helaas nooit in de bijna 150 minuten durende film, want gedurende de eerste akte zijn we alleen bezig met het leren kennen van de Eagle-clan, Noa’s beste vrienden en zijn ouders. Verder lijkt het plot teveel op War of the Planet of the Apes, we zien Noa met zijn paard en adelaar Son op pad gaan om zijn familie en vrienden weer thuis te brengen. In War for the Planet of the Apes zien we eigenlijk iets soortgelijks. Hoewel regisseur Ball liever niet wil dat we de films te veel met elkaar vergelijken, is het wel duidelijk welke van deze twee films dit plotpunt beter uitwerkt. In War zien we veel meer van de gruwelijkheden die plaatsvinden, hoe de wilskracht van zijn vrienden en familie afneemt, en hoe Caesar zelf een slachtoffer wordt van de mensen in dit kamp, tot aan de spectaculaire uitbraak aan het einde.

Kingdom voelt door dit alles ondermaats aan. Noa heeft al grote schoenen om te vullen als de ‘opvolger’ van Caesar, maar zelfs met de tijdsprong draait het verhaal voornamelijk om Caesar, wat Noa verder in zijn schaduw plaatst. Het lijkt alsof Kingdom meer als een opstapje voor een mogelijk vervolg fungeert en vergeet om zelf in de schijnwerpers te staan. De film focust te veel op de nalatenschap van Caesar, waardoor Noa niet goed tot zijn recht komt als individu binnen het verhaal. Het gebrek aan ontwikkeling van het hoofdpersonage zorgt ervoor dat ik geen emotionele binding voel, en dat is waarom de film voor mij wat oppervlakkig aanvoelt.

Eindconclusie: De ‘world-building’ is super, en de CGI is prachtig. We zien moderne gebouwen, voertuigen en straten die bijna volledig zijn overwoekerd door groen, wat prachtig wordt overgebracht via fraaie, bijna Avatar-achtige shots. De film had echter allemaal wat vlotter gemogen, en het mist (nog) de pit van de Caesar-trilogie.